Reflectieve monitoring: transitieprocessen verbeteren

Transitieprocessen zijn onvoorspelbaar en daardoor lastig te plannen. Organisaties kunnen hun inzicht hierin vergroten door reflectieve monitoring toe te passen. TNO Vector zet deze methode in bij nieuwe beleidsmaatregelen, (maatschappelijke) transities en andere innovatieprocessen.

TNO Vector patroon animatie still

Gefaseerde aanpak

Als TNO Vector organisaties helpt met reflectieve monitoring, combineren we kennis die we in huis hebben met meetbare data. Dat doen we gefaseerd:

Fase 1: ecosysteem in kaart brengen

Het monitoren van transitieprocessen en innovatieprocessen begint met het in beeld brengen van het ecosysteem. In die fase leggen we vast welke stakeholders en samenwerkingspartners een rol spelen.

Fase 2: kpi’s bepalen

Als we zicht hebben op het ecosysteem leggen we vervolgens vast wát we monitoren. Oftewel: welke indicatoren of meetbare waarden (kpi’s) belangrijk zijn om in de gaten te houden. Daarbij gebruiken we beschikbare data van bestaande interne en externe bronnen. Maar ook kwalitatieve data uit interviews over het transitieproces.

Fase 3: samenwerking opzoeken

In de laatste en belangrijkste fase zoeken we de samenwerking met betrokken partijen, stakeholders en relatieve buitenstaanders op. We reflecteren met hen op het transitieproces of innovatieproces, de vastgelegde kpi’s en de voortgang.

Transitieproces optimaliseren of versnellen

Met de resultaten uit reflectieve monitoring kunnen we verschillende vervolgstappen zetten. Uit de monitoring volgen kansen, bedreigingen en belemmeringen. We pakken de belemmeringen in het transitieproces of innovatieproces aan. En bedenken hoe we de kansen kunnen benutten om het proces te versnellen.

Voorwaarden voor transitieprocessen

Harde kpi’s zijn essentieel voor reflectieve monitoring. Daarnaast is het van belang om innovatiefuncties te onderzoeken en deze eventueel te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Kennisontwikkeling
  • Richting geven aan het zoekproces
  • Mobiliseren van (financiële) middelen
  • etc.

Door te focussen op de innovatiefuncties bekijken we vanuit een breder perspectief of de transitie kans van slagen heeft.

Monitoring tijdens transitieproces

Het idee achter reflectieve monitoring is dat de inzichten niet (alleen) achteraf worden gerapporteerd, maar vooral ook tijdens het transitieproces. Samen met de betrokken stakeholders geven we betekenis aan de resultaten. En zoeken samen met hen naar mogelijkheden om te versnellen en te optimaliseren.

De inzichten die we opdoen nemen we mee naar andere transities waar we onze opdrachtgevers in ondersteunen Dit helpt ons om onze kennis van het systeem steeds te verbeteren. Zo helpen we onze opdrachtgevers in de toekomst nog sneller en beter te reageren.