Toekomstbestendige Nederlandse industrie? Verandervermogen is nodig

Qua economische groei doet de Nederlandse industrie het momenteel goed. Maar er moet nog veel gebeuren om dat ook in de toekomst zo te houden. De drie belangrijkste aandachtspunten? Die werkten we uit in ons analysepaper over de toekomst van de maakindustrie: 'De waarde van de Nederlandse industrie'.

Benieuwd naar onze analyse?

Lees onze analysepaper 'De waarde van de Nederlandse industrie'.

Sterk geconcentreerde R&D-uitgaven

Binnen de industrie is er maar een beperkt aantal sectoren die veel in Research & Development (R&D) investeren. Voor een toekomstbestendige Nederlandse industrie is het belangrijk dat dit over de hele breedte gebeurt, met daarbij een duidelijke focus op waar de industrie in Nederland goed in is én wat de wereld op de langere termijn nodig heeft.

Met een gemiddelde groei van 2,1 procent (periode 2013-2021) is het vertrekpunt van de Nederlandse industrie relatief gunstig. Zo is die groei hoger dan de gemiddelde jaarlijkse groei van 1,5 procent van de Nederlandse economie als geheel. De grote uitdaging wordt nu om ook in een snel veranderende en lastig te voorspellen wereld te blijven groeien. En vooral om daarbij niet alleen naar economische resultaten te kijken, maar ook naar de bijdrage aan de brede welvaart in ons land.

Verduurzaming productiebedrijven en fabrieken in Nederland

Die focus op brede welvaart kan echt een gamechanger worden. Om verdere klimaatopwarming tegen te gaan, moet de Nederlandse industrie bijvoorbeeld volop in de innovatiemodus. Alleen zo komen productiebedrijven en fabrieken in Nederland tot duurzamere productiemethoden en producten te komen.

Ook kan de industrie een belangrijke rol spelen om Nederland en Europa minder gevoelig te maken voor verstoringen in de mondiale ketens. Zo’n sterke industriële basis helpt ons land dan bovendien om meer strategische autonomie te krijgen, bijvoorbeeld over kritieke grondstoffen.

Gezien het huidige geopolitieke krachtenveld is dat een belangrijke voorwaarde om ons verdienvermogen ook op de langere termijn veilig te stellen. Dat betekent overigens niet dat Nederland zich van het buitenland moet afsluiten. Integendeel: een klein land als het onze is juist gebaat bij goede internationale samenwerking en strategische allianties met landen in Europa en daarbuiten.

Klein land, grote keuzes

Wat betekent dit concreet voor de industrie in Nederland? Het is duidelijker dat snelle ontwikkelingen in de wereld het lastiger maken om toekomstige uitdagingen aan te zien komen. Het is dan ook bijna onvermijdelijk dat het transformeren van bestaande industrieprocessen tegen grenzen zal aanlopen.

Als klein land moeten we hierin grote keuzes maken. Zo zullen fabrieken en productiebedrijven in Nederland afscheid moeten nemen van oude technologieën die niet waardevol omgevormd kunnen worden. Dat betekent overigens niet dat Nederlandse fabrieken noodgedwongen moeten stoppen. Het betekent wel dat zij uitgedaagd worden om te innoveren.

Industriële transformatie breed oppakken

Als Nederlandse fabrieken en productiebedrijven de industriële transformatie willen aangaan, ligt er voor de komende jaren een flinke uitdaging. Om die aan te gaan, kunnen bedrijven focussen op de volgende onderdelen:

  • Extra investeren in R&D
  • Waar mogelijk innoveren met digitale technologie
  • Snel meebewegen met nieuwe ontwikkelingen
  • Verder kijken dan financieel resultaat, een bijdrage leveren aan brede welvaart:

Het is belangrijk dat deze transformatie op alle niveaus omarmd wordt. Door multinationals, mkb-bedrijven én startups.

Verandervermogen Nederlandse industrie vergroten

Een stip op de horizon helpt altijd. Maar voor de Nederlandse industrie is het vooral zaak om vandaag al te gaan sturen op vernieuwing en het vergroten van het verandervermogen. En dat vraagt om een nauwere samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen én de burger.

Kortom: als het gaat om de toekomst van de industrie in Nederland, zullen we als klein land grote keuzes moeten maken. Ingrijpende veranderingen zijn nodig.